چرا لینن گران است
لینن یکی از قدیمیترین انواعِ پارچهایست که در تاریخِ طولانیِ بشر، مورد استفادهی حکمرانان و اشرافزادگان جوامع مختلف قرار میگرفته است. در بینالنهرین، روحانی ردایی از لینن به تن داشت، چرا که این پارچه نشانهی پاکی و خلوص بود؛ در آیین یهودیت نیز رسم بر آن بود که لباسهای پشمی و لینن از هم جدا نگه داشته شوند تا حرمت لباس رسمی روحانی حفظ شود. شاید جالب باشد بدانید که حتی در اسطورههای بینالنهرین و در یکی از مهمترین عاشقانههای این سرزمین و در داستان اینانا (ایزدبانوی عشق، باروری، جنگاوری، و ملکهی آسمان) و تموز (خدای خوراکیها و گیاهان، خدای بهاران) به لینن اشاره میشود، جایی که اینانا در گفتگو با برادرش از روش فرآوردن لینن از گیاه کتان/ بَزرَک آگاه میشود. لینن که امروز گاهی به اشتباه لنین هم خوانده میشود، هیچ وقت پارچهای معمولی نبوده است، اما هیچ کدام از اینها دلیل گرانی لینن نیست، اینها هر کدام داستانهایی از جنس داستان و افسانهاند که همچون دیگر داستانها به دست فراموشی سپرده شدهاند.
در واقع، گرانی لینن به دلیل فرآیند تولید دشوار و زمانبر آن است؛
۱. کاشت و برداشت این گیاه ۹۰ روز طول میکشد، گل آن تنها یک عمر میکند. گیاه کتان/ بَزرَک باید با احتیاط و به صورت کامل و دستنخورده از خاک خارج شود تا الیاف، دستنخورده باقی بمانند. برای جدا کردن الیاف از ساقه، آن را در معرض رطوبت قرار میدهند تا با کمک باکتریها و قارچها فساد ساقه را تسریع و جدا شدن الیاف را آسان کنند. به این کار retting میگویند که معمولاً یا در مزرعه انجام میشود یا در مخزنهای مخصوص.
۲. مرحلهی بعد، «پنبهزنی» یا scutching است. در این مرحله، الیاف گیاه کتان با فشار و به وسیلهی دستگاه از دیگر بخشها جدا میشوند.
۳. «شانه کردن» یا hackling آخرین مرحلهایست که الیافِ کوتاهتر را از بقیه جدا میکند. در این مرحله الیاف را از ماشینی عبور میدهند که این جداسازی را انجام داده و محصول را برای آخرین مرحله که بافتن یا weaving است یکنواخت و آماده میکند.
۴. لینن کلهشق و سرسخت است و در مرحلهی بافته شدن (weaving) به راحتی میشکند، بنابراین در این مرحله از دستگاههایی استفاده میشود که سرعتِ کمتر، بازدهی کمتر، و در نتیجه هزینهی بیشتری برای تولید کننده و مشتری دارند.
علاوه بر اینها، عوامل دیگری نیز میتوانند دلیل بالا بودن قیمت لینن باشند:
– لینن میتواند دما را تنظیم کند و با این ویژگی، پارچهای برای تمام فصول محسوب میشود.
– لینن استحکام و دوام خوبی دارد. (فکر میکنید چرا در پروسهی مومیایی کردن از لینن استفاده میکردند؟)
– جغرافیایِ مناسب برای رشد گیاه کتان، کم و محدود است.
– پارچههای لینن نوعی زیبایی و خوشپوشی متواضعانه در خود دارند که «زیبایی در سادگیست» را به بهترین شکل ممکن شخصیت بخشیده و زنده میکنند.
– لینن نه تنها با پوست بدن که با محیط زیست نیز سازگار است.
البته کاملا طبیعیست که در خریدهایتان به لباسیهایی از جنس «لینن» برخورده باشید که ارزان باشند. اما چرا؟ جواب آن چندان سخت نیست، این لیننها تقلبی هستند. لینن تقلبی از پلیاستر یا محصولاتی بیکیفیت تولید میشود که با کنف و کتان در هم بافته میشوند. لیننهای تقلبی کمتر چروک میشوند. بافت این لیننها اغلب یکدست و فاقد اسلب و دانههای طبیعی کتان است. درصد خلوص الیاف طبیعی در این لیننها پایینتر است و به عنوان متریالی نامرغوب برای تولید لباسهای ارزانقیمت استفاده میشوند.